Өнөөдөр хорт хавдар бол дэлхий нийтээр түгшүүр төрүүлж буй хамгийн аймшигтай өвчний нэг юм . Жил бүр өвчтэй хүмүүсийн тоо нэмэгдэж байгаа нь түгшүүр төрүүлэхгүй байх аргагүй юм. Хорт хавдар нь хэд хэдэн шалтгааны улмаас үүсдэг бөгөөд жишээлбэл: удамшил, дааврын хүчин зүйл, биологийн хүчин зүйл, химийн болон физик хорт хавдар үүсгэгч гэх мэт.
Эдгээр шалтгаанаас гадна энэ өвчинг тусах магадлал нь бидний юу идэж байгаагаас ихээхэн хамаардаг. Сэдлээчид химийн хорт хавдар үүсгэгч бодис агуулсан бүтээгдэхүүний жагсаалтыг эмхэтгэсэн бөгөөд хэрэглэх үед хорт хавдар үүсэх эрсдэл эрс нэмэгддэг. Хорт хавдар үүсэхээс урьдчилан сэргийлэхийн тулд эдгээр хоолыг хоолны дэглэмээс хасах хэрэгтэй гэдгийг Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагууд анхааруулсаар байна.
Алкагол: Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллага (ДЭМБ) архи, согтууруулах ундааг тамхины дараа хорт хавдрын хоёр дахь шалтгаан гэж нэрлэжээ . Ихэнх тохиолдолд согтууруулах ундаа хэтрүүлэн хэрэглэдэг хүмүүст хоол боловсруулах тогтолцооны хорт хавдар өвчнөөр ихэвчлэн өвддөг байна. Үүнд: гэдэс, мөгөөрсөн хоолой, элэг, ам, хоолойн хорт хавдар. Согтууруулах ундааны гол хорт хавдар үүсгэгч нь этанол юм. Энэ нь бие махбодид боловсруулалтын явцад цууны хүчил альдегид болж хувирдаг бөгөөд энэ нь эсийг гэмтээж, хорт өөрчлөлтөд илүү өртөмтгий болгодог.
Давс: Хэт их хэмжээний давс хэрэглэдэг хүн бие махбодид хлор хуримтлагдах аюулд өртөж, улмаар төрөл бүрийн өвчин үүсэхэд хүргэдэг. Мөн хоносон удсан хоол хүнс тогтмол хэрэглэх нь ходоодны хорт хавдраар өвчлөх эрсдэлийг хоёр дахин нэмэгдүүлдэг бөгөөд энэ хандлага нь эрэгтэйчүүдэд хамгийн тод илэрдэг.
Хиамны бүтээгдэхүүн: Хиам зайдас нь ялангуяа тамхи татдаг хүмүүст хүнсний нэмэлт бодис – натрийн нитрит (E250) нь хорт хавдар үүсэхийг илүүтэй өдөөдөг. Натрийн нитрит нь махан бүтээгдэхүүнд хүнсний өнгө, хадгалалтын бодис болгон ашигладаг түгээмэл хүнсний нэмэлт юм. Эрдэмтэд энэ бодис агуулсан хиам иддэг хүмүүс гэдэсний хорт хавдар тусах магадлал өндөр байдаг.
Амтат хийжүүлсэн ундаа: Долоо хоногт хоёр аяга чихэрлэг ундаа уух нь нойр булчирхайн хорт хавдраар өвчлөх эрсдэлийг хоёр дахин ихэсгэдэг нь шинжлэх ухаанаар батлагдсан. Учир нь ийм ундаа нь олон тооны хорт хавдар үүсгэгч бодис, амтат бодис агуулдаг.
Түргэн хоол: Түргэн хоолонд дурлагсдад зориулсан таагүй мэдээ … Эрдэмтдийн үзэж байгаагаар түргэн хоол тогтмол хэрэглэдэг хүмүүс хоол боловсруулах эрхтний асуудал төдийгүй таргалалт, чихрийн шижин, хөхний хорт хавдар тусах магадлал өндөр байдаг. Хорт хавдар тусахгүйн тулд эрдэмтэд муу зуршлаасаа татгалзаж, зөв хооллож, идэвхтэй амьдралын хэв маягийг баримталж, цөхрөлд автахгүй байхыг уриалж байна. Хэрэв нийтлэл танд хэрэгтэй байсан бол найзуудтайгаа хуваалцаарай . Эрүүл байх хэрэгтэй!
